|
«Лекин ким қалби иймон билан ором олгани ҳолда (куфр калимасини айтишга) мажбур қилинса, (унинг имонига зиён етмас)» [Наҳл 106]
ояти Маккада, имон мавзуси ҳақида нозил бўлган.
إِلاَّ أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَاةً
«Магар улардан эҳтиёт бўлиб турсаларингиз (юзаки муомала қилсангиз жоиздир)» [Оли Имрон 28]
ояти эса Мадинада, эҳтиёт бўлинадиган нарсадан эҳтиёт бўлиш ҳолатини мўминларнинг кофирларни дўст тутиши ҳаромлигидан мустасно қилиш мавзуси ҳақида нозил бўлган. Шунинг учун бу икки оят бир-биридан тамоман бошқадир.
Энди аниқ ўлдирилиш билан таҳдид қилинадиган кишининг ҳукми ҳақида сўз юритиш қолди. У ўлимдан саломат қолиши учун зоҳирда куфрни айтиб, ичида имонни яширгани афзалми ёки гарчи ўлдирилса ҳам имонида маҳкам тургани афзалми? Бунга жавоб шуки, гарчи қатлга олиб борса ҳам имонда сабот билан туриш афзалдир. Чунки зоҳирда куфрни айтишнинг жоизлиги рухсат ва ҳараж-машаққатни кўтаришдир. Имонда сабот билан туриш эса азима бўлиб у асосдир. Шунинг учун имонда сабот билан туриш афзалроқ бўлди. Ривоят қилинишича, Мусайлама каззоб икки кишини ушлаб олиб улардан бирига: Муҳаммад ҳақида нима дейсан? - деди. У киши: У Аллоҳнинг Росулидир, деб жавоб берди. Каззоб: Мен ҳақимда нима дейсан? - деганида. У: сен ҳам, деб жавоб берди. Каззоб уни қўйиб юборди. Сўнгра иккинчи кишига: Муҳаммад ҳақида нима дейсан? - деди. У киши: У Аллоҳнинг Росулидир, деб жавоб берди. Шунда каззоб: Мен ҳақимда нима дейсан? - деб сўради. Ҳалиги киши бунга: Менинг қулоғим кар деб жавоб берди. Каззоб саволини уч бор такрорлади, у киши эса ўша жавобини қайтарди. Шундан сўнг каззоб уни ўлдирди. Бу хабар Росулуллоҳ с.а.в.га етгач Пайғамбаримиз бундай дедилар:
«أَمَّا الأَوَّلُ فَقَدْ أَخَذَ بِرُخْصَةِ اللَّهِ، وَأَمَّا الثَّانِي فَقَدْ صَدَعَ بِالْحَقِّ فَهَنِيئًا لَهُ»
«Биринчиси Аллоҳнинг рухсатини олибди. Иккинчиси ҳақни баралла айтибди, бу унга муборак бўлсин». Бу сабр қилиб, имонда сабот билан турган кишининг аниқ ўлдирилишдан хавф қилиб Аллоҳ рухсатини олган ва юзаки куфрни изҳор қилган кишидан афзал эканини очиқ кўрсатиб турибди.
332-бет
Бетлар: 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434